ReadyPlanet.com
dot dot
dot
ปฏิทินกิจกรรม
dot
bulletโรงเรียนภาคฤดูร้อน
bulletงานรวมพี่รวมน้อง
bulletงานส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่
bulletกิจกรรมทุกวันเสาร์(สัปดาห์ที่ 3 และ 4 ของเดือน)
bulletข่าวสารของคริสตจักร มิตรภาพ
dot
สื่อมัลติมีเดีย ของคริสตจักร
dot
bulletคำเทศนาเรื่อง การใช้เครื่องดนตรีในเวลานมัสการ
bulletเพลงสรรเสริญพระเจ้า (Eng)
dot
รอบรั้ว คริสตจักรของพระคริสต์ มิตรภาพ
dot
bulletสมาชิกที่มิตรภาพ
dot
หนังสือต่างๆ ของทางคริสตจักร
dot
bulletหนังสือที่น่าสนใจ
dot
บทความ โดยสุบิน ปั้นบุญ
dot
bulletบทความ โดยสุบิน ปั้นบุญ
bulletหนังสือ และบทความ
bulletคริสเตียนใหม่
bulletงานฟื้นฟูประจำปี
bulletสมัครบทเรียนทางไปรษณีย์...ฟรี
bulletเว็บเพจ และข่าวสาร ของ คริสตจักร (มิตรภาพ)
bulletบทความในวารสาร ของคริสตจักร


แบนเนอร์ตัวอย่าง


ใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการได้ไหม?

ใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการได้ไหม?

 WHAT ABOUT INSTRUMENTAL MUSIC IN WORSHIP?

(โยฮัน 4:23-24)

 

แต่วันนั้นก็ถึงเดี๋ยวนี้แล้วคือคนทั้งหลายที่ได้นมัสการอย่างถูกต้อง จะนมัสการพระบิดาโดย

 

จิตวิญญาณและโดยความจริง เพราะว่าพระบิดาทรงแสวงหาคนอย่างนั้นนมัสการพระองค์ 24 พระเจ้าเป็นพระวิญญาณและผู้ที่นมัสการพระองค์ต้องนมัสการโดยจิตวิญญาณและความจริง"” 

         อ่าน เฮ็บราย 13:15เหตุฉะนั้นให้เราถวายคำสรรเสริญพระเจ้าเป็นเครื่องบูชาเสมอโดยพระองค์

         นั้น คือผลแห่งริมฝีปากที่กล่าวสรรเสริญพระนามของพระองค์

คำนำ : 1. คริสตจักรของพระคริสต์มีความรับผิดชอบ  ที่ไม่ใช้เครื่องดนตรีประกอบการนมัสการ

The Churches of Christ are committed to the nonuse of instrumental of music. ไม่ว่าจะเป็นเครื่องดนตรีชนิดใดก็ตาม  จะเป็นเปียโน ออร์แกน ฯลฯ คริสตจักรของพระคริสต์ไม่ใช้เครื่องดนตรีประกอบการนมัสการ  จุดประสงค์ของบทเรียนนี้ก็เพื่อชี้ให้เห็นหลักการนมัสการที่ถูกต้อง  และต้องการชี้ให้เห็นว่าทำไมเราไม่ควรใช้เครื่องคนตรีประกอบการนมัสการ

     2. ถ้าการใช้เครื่องคนตรีเวลานมัสการ  เป็นคำสั่งโดยตรงจากพระเจ้า  เราต้องใช้เครื่องดนตรี

เวลานมัสการโดยหลีกเลี่ยงไม่ได้  If mechanical instrumental of music in worship is specifically required by Scripture we must obey.  ต้องมีคำสั่งโดยตรงในการให้ใช้เครื่องดนตรี หรือมีตัวอย่างให้เห็นในพระคัมภีร์ที่ใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการ  หรือมีต้นแบบให้เห็น  ถ้ามีคำสั่งโดยตรงหรือมีตัวอย่างใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการ  ถ้าเป็นอย่างนี้คริสตจักรขอพระคริสต์ไม่มีทางเลือก  นอกจากปฏิบัติตามคำสั่งโดยใช้เครื่องดนตรีประกอบการนมัสการ  ไม่ควรคัดค้านการใช้เครื่องดนตรีประกอบการนมัสการ  แต่เหตุผลที่คริสตจักรของพระคริสต์ไม่ใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการเพราะ  ไม่มีคำสั่งโดยตรงจากพระคัมภีร์  ไม่มีตัวอย่างในพระคัมภีร์  คริสตจักรยุคแรกไม่ใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการ

I. ประวัติศาสตร์การใช้เครื่องดนตรีในการนมัสการ  THE HISTORY OF MECHANICAL

    INSTRUMENTS OF MUSIC IN THE WORSHIP.

    1. นิกายต่างๆที่ใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการ  ไม่เคยคิดว่าถูกต้องตามพระคัมภีร์หรือเปล่า  The

denominations never give the first thought to the question of the unscripturalness of the use of the instrument in worship.  พวกเขาเหมาเอาว่าพระคัมภีร์อนุญาตให้ใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการพระเจ้าได้  พวกเขาไม่เข้าใจว่าทำไมคริสตจักรของพระคริสต์คัดค้าน   การใช้เครื่องดนตรีเป็นสาเหตุของความขัดแย้งท่ามกลางคริสตจักรต่างๆ

   2. ประวัติศาสตร์การนำเครื่องดนตรีเข้ามา  ใช้ประกอบการนมัสการครั้งแรกเมื่อ ค.ศ. 660  The

      instrument was not introduced into Church worship until A.D. 660   พูดง่ายๆ

อัครสาวกและคริสตจักรยุคแรก  ไม่ได้ใช้เครื่องดนตรีประกอบการนมัสการ  ก่อนที่จะนำเอาออร์แกนเข้ามาใช้ในการนมัสการในปี ค.ศ. 660   โดยโป๊ป  Vitaline

     *ภายหลังคริสตจักรยุคแรก ได้มีการเปลี่ยนแปลง  โดยการละทิ้งไปจากความจริงของพระ

คัมภีร์หลายอย่าง  อาทิเช่น ระบบการปกครองในคริสตจักร  มีคำสอนใหม่ๆที่มนุษย์ได้บัญญัติขึ้นนอกเหนือพระคัมภีร์เช่น  Catechism, Confession of faith, the book of Mormon รวมทั้งมีการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการนมัสการ  ละทิ้งไปจากความจริงยุคแรกๆเรื่องระบบการปกครอง เปลี่ยนคำสอน  และเปลี่ยนการนมัสการ  นำไปสู่การมีระบบองค์กรการปกครองที่มีสงฆ์, บาทหลวง ,บิช๊อบ ,คาร์ดินัล และสูงสุดคือโป๊ปในคณะโรมันคาทอลิก  นำไปสู่การให้รับบัพติศมาทารก นำไปสู่การให้บัพติศมาด้วยการพรม  มีการเผาเครื่องหอมในที่ประชุม นำไปสู่การสารภาพบาป  นำไปสู่ Transubstantial

(ขนมปังพิธีระลึกเมื่ออธิษฐานกลายเป็นเลือด)  การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้และอื่นๆทั้งหมดเกิดขึ้นนานมากก่อนที่ออร์แกนจะถูกนำเข้ามาใช้ในการนมัสการ

   3. การนำออร์แกนเข้ามาใช้ในการนมัสการครั้งแรก  สารานุกรม  McClintock และ Strong

       ได้เขียนไว้ดังนี้  The Introduction of the organ into the worship, the     

      McClintock and Strong Encyclopedia reads:-

           Sir John Hawkins  นักเขียนกูรูแบบโรมัน  ได้เขียนประวัติศาสตร์เกี่ยวกับเครื่อง

ดนตรีบอกว่า โป๊ป Vitaline  เป็นคนแรกที่ได้นำเอาออร์แกนเข้ามาใช้ในคริสตจักร เมื่อ ค.ศ. 660 แต่นักศึกษาศาสตร์โบราณคดีส่วนมากเห็นพ้องกันว่าไม่มีการใช้เครื่องดนตรีประกอบการนมัสการเป็นเวลานาน หลังจากนั้น เพราะ Thomas Aquinas เมื่อ ค.ศ. 1250  ได้เขียนไว้ดังนี้ว่าคริสตจักรของเราไม่ได้ใช้เครื่องดนตรี ไม่ใช้เครื่องพิณ หรือใช้เครื่องดนตรีในการสรรเสริญพระเจ้า  เพราะไม่ต้องการให้เป็นเหมือนพวกยิว1

    * ตรงนี้ต้องการชี้ให้เห็นสองประเด็นว่า  เครื่องดนตรีไม่ได้นำเข้ามาใช้ในการนมัสการจน

ศตวรรษที่เจ็ด  และประการที่สองออร์แกนไม่ได้ถูกนำมาใช้กว้างขวาง  ในคริสตจักรต่างๆจนถึงศตวรรษที่ 13 หรือหลังจากนั้น -  Two points deserve to be emphasized. One point is that instrument was not introduced into worship until the seventh century and secondly, the organ was not used extensively in the Churches until thirteenth century or later.

    * ยิ่งกว่านั้นเครื่องดนตรี  ไม่ได้ถูกนำเข้ามาใช้ในคริสตจักร Greek Orthodox

Furthermore, the instrument has never been used in the Greek Orthodox Church-  เรื่องนี้สารานุกรม McClintock and Strong กล่าวว่า

 

1. McClintock and Strong, Cyclopacdia of Biblical Theological and Ecelesiastical 

    Literature (Ecc. History), Vol VIII, p.793, Newark, Harper and brothers,

    publishers, 1891

 

 ออร์แกนได้นำเข้ามาใช้ในท้องพระโรงของจักรพรรดิ์ Julian  แต่ไม่เคยมีออร์แกนหรือเครื่องดนตรีชนิดใด นำเข้ามาใช้ในคริสตจักรต่างๆทางทิศตะวันออก  และไม่มีข้อเขียนกล่าวถึงการใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการในในคริสตจักรทั้งสมัยโบราณและสมัยใหม่2

   4. ไม่มีการใช้เครื่องดนตรีประกอบการนมัสการในธรรมศาลา There were no instrumental

     music used in the synagogues.  วิหารที่กรุงยะรูซาเล็มได้ถูกทำลายเมื่อ ปี กคศ. 586  โดยนะบูคัศเนซัรในช่วง Intertestament period 400 ปีก่อนพระเยซู  พวกยิวที่ได้กระจัดกระจายไปทั่วโลกตั้งแต่อาณาจักรบาบิโลน  เปอร์เซีย กรีก จนถึงอาณาจักรโรม  พวกยิวที่ได้กระจัดกระจายไปทั่วโลก  ได้สร้างธรรมศาลามากมายทั่วไปในชุมชนพวกยิวทั่วโลก  เพื่อทดแทนวิหารที่กรุงยะรูซาเล็มธรรมศาลาจึงเป็นที่นมัสการ  เป็นสถานที่ศึกษา  เป็นศูนย์กลางของชุมชนของพวกยิว  ระบบการนมัสการในธรรมศาลาจึงกลายเป็นวัฒนธรรมของยิวทั่วไปตั้งแต่ยุคนั้นจนถึงปัจจุบัน

    * พระคัมภีร์มีตัวอย่างในการนมัสการในธรรมศาลา  New Testament mentioned  

          worshipping in the synagogues.

·          พระเยซู  มัดธาย 4:23 พระเยซูได้เสด็จไปทั่วมณฑลฆาลิลาย ทรงสั่งสอนในธรรมศาลา

ของเขา ทรงประกาศเรื่องประเสริฐแห่งแผ่นดินของพระเจ้าและทรงรักษาโรคไข้ต่างๆ ของชาวเมืองให้หาย

                ลูกา 4:16 แล้วพระองค์เสด็จมาถึงเมืองนาซาเร็ธเป็นที่ซึ่งพระองค์ทรงเจริญวัยขึ้น พระองค์เสด็จเข้าไปในธรรมศาลาในวันซะบาโตตามเคยและทรงยืนขึ้นเพื่อจะอ่าน 

·          เปาโล กิจการ 15:21 เพราะว่าตั้งแต่โบราณมาในหมู่บ้านคนอ่าน สอน ประกาศบัญญัติ

     ของโมเซในธรรมศาลาทุกวันซะบาโต"

    * คำว่าธรรมศาลาปรากฏในพระคัมภีร์ใหม่ 69 ครั้ง  ไม่มีสักครั้งเดียวที่ใช้เครื่องดนตรี

ประกอบการนมัสการ  The word synagogues appeared in the New Testament 69 times, never one time mentioned the use  Instrument in worship.

   5. คนจำนวนมากคงแปลกใจเมื่อรู้ว่า  ไม่มีการใช้เครื่องดนตรีนมัสการในธรรมศาลา  Many people

      will be surprised to learn that a mechanical instrument of music was not used in the worship of ancient Jewish synagogue.  จริงอยู่พวกยิวใช้เครื่องดนตรีประกอบการนมัสการในวิหารที่กรุงยะรูซาเล็ม  แต่หลังจากวิหารถูกทำลายไปแล้วเมื่อ ค.ศ. 70  การนมัสการโดยใช้เครื่องดนตรีในวิหารก็จบลงไปด้วย  พวกยิวไม่เคยใช้เครื่องดนตรีนมัสการในธรรมศาลา

 

 

 

2. MacClintock and Strong – Vol. VIII, p.739

 

   6. ความจริงก็คือว่าการนมัสการของคริสตจักรยุคแรก  ปฏิบัติตามรูปแบบแผนของการนมัสการ

ของพวกยิวในธรรมศาลาที่ไม่มีเครื่องดนตรี  The fact is that the New Testament worship grew out of and was patterned after the order of the synagogue worship.    ในธรรมศาลาพวกยิวมาร่วมประชุมนมัสการทุกวันซะบาโตคือวันเสาร์

ธรรมศาลาทุกแห่งมีผู้ปกครองทำหน้าที่ดูแล  การนมัสการประกอบด้วยการอธิษฐาน การร้องเพลงไม่ใช้เครื่องดนตรี และศึกษาพระคัมภีร์เดิม

    * 5 องค์ประกอบการนมัสการของคริสตจักรตามแบบพระคัมภีร์ใหม่ 5 Items of worship in

         the N.T. Church.  การนมัสการของคริสตจักรตามพระคัมภีร์ใหม่มี  การร้องเพลง  อธิษฐาน ร้องเพลงโดยไม่ใช้เครื่องดนตรี  ศึกษาพระคำของพระเจ้า  มีการเทศนาหนุนใจ ถวายทรัพย์  การนมัสการในคริสตจักรตามพระคัมภีร์ใหม่  นมัสการวันอาทิตย์ (กิจการ 20:7, 1โกรินโธ 16:1-2,11:19-20)  และมีการทำพิธีระลึก   พิธีระลึกเป็นพิธีที่เข้ามาแทนพิธีปัศคาของพวกยิวในธรรมศาลา  พิธีปัศคาใช้ขนมปังไม่มีเชื้อ  ตอนที่พระเยซูได้ตั้งพิธีระลึกพระองค์ใช้ขนมปังไม่มีเชื้อแบบเดียวกับขนมปังปัศคา 

                  (มัดธาย 26:17-29)  เป็นการยืนยันให้เห็นว่าขนมปังพิธีระลึกเป็นขนมปังไม่มีเชื้อ

    * ดังนั้นประวัติศาสตร์การใช้เครื่องดนตรี  ในการนมัสการสะท้อนความจริงสองประการ

 ด้านการ ใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการ   Thus the history of the use of mechanical  

 instruments of music in worship projects at least two very strong

 inferences the use of the instruments in Christian worship.  ดังต่อไปนี้

       (1) ปะการแรก : เพราะว่าการนมัสการของคริสตจักรพระคัมภีร์ใหม่เติบโตมาจากแบบแผนในระบบการนมัสการในธรรมศาลาของพวกยิว  ซึ่งไม่มีการใช้ดนตรีเวลานมัสการ  นี่เป็นหลักฐานยืนยันการคัดค้าน  การนำเครื่องดนตรีเข้ามาใช้ในการนมัสการของคริสเตียนในคริสตจักรตั้งแต่ยุคแรก

       (2) ประการที่สอง : เพราะว่าไม่มีการใช้เครื่องดนตรี  ในการนมัสการของคริสเตียนยุคแรก

             จนถึงศตวรรษที่เจ็ด  และไม่มีการใช้เครื่องดนตรีในการนมัสการอย่างกว้างขวางจนถึงศตวรรษที่สิบสาม  นี่เป็นเหตุผลที่หนักแน่นว่า  คริสเตียนไม่ควรใช้เครื่องดนตรีประกอบการนมัสการ  เพราะว่ามีการเปลี่ยนแปลงหลายอย่างในคริสตจักรในช่วงนั้น  เช่นเปลี่ยนแปลงระบบการปกครอง เปลี่ยนแปลงคำสอน เปลี่ยนแปลงการนมัสการ การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้เกิดขึ้นก่อนที่จะนำเครื่องดนตรีเข้ามาใช้ในคริสตจักร  ความจริงนี้ก็เป็นเหตุผลที่คัดค้านการใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการในคริสตจักร

II. ดนตรีในพระคัมภีร์ใหม่  MUSIC IN THE NEW TESTAMENT.

    พระคัมภีร์ใหม่กล่าวถึงการร้องเพลงของพวกทูตสวรรค์ การร้องเพลงของมนุษย์ และการร้อง

    เพลงในการนมัสการ เพื่อเราจะได้ตัดสินชัดเจนว่าการนมัสการของคริสเตียนในยุคปัจจุบันนี้

    เราจะต้องแยกแยะให้ถูกว่า  การร้องเพลงแบบไหนเป็นการนมัสการตามแบบของคริสตจักร

    ยุคแรก

    1. ดนตรีในหนังสือพระกิตติคุณ  Music in the Gospels.

    * ทูตสวรรค์ร้องเพลงตอนที่พระเยซูประสูติ  Heavenly singing occurred at Jesus’

birth :  บัดเดี๋ยวนั้นมีหมู่ชาวสวรรค์พร้อมกับทูตองค์นั้นสรรเสริญพระเจ้าว่า 14 "รัศมีภาพจงมีแก่พระเจ้าในที่สูงสุดและบนแผ่นดินโลก จงมีความสุขสงบสำราญท่ามกลางมนุษย์ทั้งปวงซึ่งพระองค์ทรงรักใคร่นั้น  (ลูกา 2:13-14)  (นี่ไม่ใช่ในที่ประชุมนมัสการ)

    * พระเยซูห้ามไม่ให้เป่าแตรไปข้างหน้าเมื่อให้ทาน  Jesus forbade sounding a trumpet

         before giving alms (มัดธาย 6:2) (นี่เป็นการตำหนิคนที่ให้ทานเพื่อให้คนเห็น)

    * ใช้เครื่องดนตรีในพิธีแต่งงานและงานศพ และวันเกิด  Using instrument in the wedding

         and in funeral and birthday.

    * มีการเป่าปี่ที่บ้านญายโรนายธรรมศาลาที่คิดว่าลูกสาวตายแล้ว  (มัดธาย 9:23) (ไม่ใช่

           ประชุมนมัสการ)

    * พระคัมภีร์เดิมและพระคัมภีร์ใหม่ไม่ได้บรรยายพิธีศพหรือพิธีแต่งงาน  แต่เรามีตัวอย่างที่

            พระเยซูเปรียบเทียบการเล่นของเด็กๆที่ตลาดเล่นกับเพื่อนๆว่า  'เราได้เป่าปี่ให้เจ้าและเจ้ามิได้เต้นรำ เราได้พิลาปร่ำไรและเจ้ามิได้ตีอกร้องไห้'  (มัดธาย 11:17) (นี่เป็นการตำหนิคนที่ฟังแล้วไม่ประพฤติตาม)

    * แม้ว่าเครื่องดนตรีไม่ได้หยิบยกมากล่าว  แต่ลูกสาวนางเฮโรเดียคงเต้นรำประกอบด้วย

            ดนตรีต่อหน้ากษัตริย์เฮโรด  (มัดธาย 14:6) (นี่เป็นการฉลองวันเกิดเฮโรด)

    * พี่ชายของบุตรน้อยหลงหายได้ยินมโหรี  (symphonias) และเต้นรำ (Choron)  ในบ้าน

ตอนที่มีการฉลองที่บุตรน้อยกลับมาบ้าน  (ลูกา 15:25)  คนในศตวรรษแรกใช้ดนตรีฉลองในโอกาสต่างๆ   (นี่ไม่ใช่นมัสการในที่ประชุม  แต่เป็นการแสดงความดีใจ)

    * เมื่อพระเยซูกับอัครสาวกรับประทานปัศคาแล้วได้ร้องเพลงสรรเสริญ  (humnesantes)  

             และขึ้นไปบนภูเขามะกอกเทศ (มัดธาย 26:30) เป็นการร้องเพลงด้วยปากเปล่า 

                หนังสือโยฮันไม่มีการเอ่ยถึงการใช้เครื่องดนตรีไม่ว่าจะเป็นการใช้ฉลองแบบประเพณี

ของโลก  หรือในการนมัสการ  ในพระคัมภีร์ใหม่ไม่มีบันทึกการใช้เครื่องดนตรีในการนมัสการในธรรมศาลา

    2. ดนตรีในหนังสือกิจการ  Music in the book of Acts.

    * แม้ว่าเครื่องดนตรีเป็นสิ่งที่รู้จักกันดีทั้งพวกยิว  และพวกชนต่างชาติ  แต่หนังสือกิจการ

ไม่ได้เอ่ยถึงการร้องเพลงในที่ประชุม  (ไม่ว่าใช้เครื่องดนตรีหรือใช้ร้องเพลงปากเปล่า)  ในช่วงนั้นเปาโลกับซีลาอธิษฐานและร้องเพลง  (hummoun)  ขณะอยู่ในคุกที่ฟิลิปปอย

ในเวลาเที่ยงคืน  พระเจ้าได้เปิดประตูคุก  และเกิดแผ่นดินไหว (กิจการ 16:25-26)  เรื่องนี้ไม่ได้บรรยายการร้องเพลงเวลาประชุมนมัสการแน่นอนนักโทษคงไม่มีเครื่องดนตรีใช้   แต่นี่เป็นบันทึกครั้งแรกของคริสเตียนในการร้องเพลง

    3. ดนตรีในหนังสือจดหมาย  Music in Epistles.

    * เปาโลบอกคริสเตียนโกรินโธให้ร้องเพลง  (Psalo) ด้วยจิตวิญญาณและร้องเพลงให้เป็นที่

เข้าใจ  (1โกรินโธ 14:15)  ถ้าเช่นนั้นแล้วจะเป็นอย่างไร ข้าพเจ้าจะอธิษฐานด้วยจิตวิญญาณ และจะอธิษฐานให้เป็นที่เข้าใจได้ด้วย ถ้าข้าพเจ้าจะร้องเพลงด้วยจิตวิญญาณ จะร้องเพลงให้เป็นที่เข้าใจได้ด้วย

    * เปาโลชี้แจงว่าการที่คริสเตียนประชุมกันนั้น  คริสเตียนมีการร้องเพลงสดุดี  (Psalmon)

            (1โกรินโธ 14:26) ดูก่อนพี่น้องทั้งหลาย จะตกลงอย่างไรกัน เมื่อท่านประชุมกัน บางคนก็มีเพลงสดุดี บางคนก็มีคำสั่งสอน บางคนก็มีคำแถลงการณ์ถึงพระเจ้า บางคนก็พูดภาษาแปลกๆ บางคนก็แปลข้อความ แต่จงกระทำทุกสิ่งทุกอย่างเป็นที่ให้เขาจำเริญขึ้น

    * การเป่าแตรเดี่ยวเป็นการเปรียบเทียบการพูดภาษาแปลกที่ไม่มีการแปล  (1โกรินโธ 14:8) 

ถ้าแตรเดี่ยวนั้นเปล่งเสียงไม่ชัดเจน ใครเล่าจะเตรียมตัวเข้าประจัญบานข้าศึก

    * วันสุดท้ายจะมีการเป่าแตร  คนตายจะเป็นขึ้นมาปราศจากเปื่อยเน่า  (1โกรินโธ 15:52)

    * องค์พระผู้เป็นเจ้าจะเสด็จมา  ด้วยว่าองค์พระผู้เป็นเจ้าจะเสด็จมาจากสวรรค์ด้วยเสียงกู่ก้อง ด้วย

            สำเนียงเทพบดี และด้วยเสียงแตรสังข์ของพระเจ้า และคนทั้งหลายที่ตายแล้วในพระคริสต์จะเป็นขึ้นมาก่อน  (1เธซะโลนิเก 4:16)

    * ฮ็บราย 12:18-19  กล่าวถึงเสียงแตรบนภูเขาซีนาย

    * เปาโลกล่าวว่ามีเครื่องดนตรี 3 ชนิด แม้เป็นสิ่งที่ไม่มีชีวิตก็ยังกระทำเสียงได้ คือปี่หรือพิณ

เป็นต้น แต่ถ้าเสียงนั้นไม่ต่างกัน ซึ่งเขาเป่าอะไรหรือดีดอะไรจะรู้อย่างไรได้ 8 ถ้าแตรเดี่ยวนั้นเปล่งเสียงไม่ชัดเจน ใครเล่าจะเตรียมตัวเข้าประจัญบานข้าศึก(1โกรินโธ 14:7-8)  จากข้อนี้เราเห็นเครื่องดนตรี 3 ชนิดในสมัยของเปาโลคือ ปี่ (aulos)  พิณ (kithara) และแตร (salpigx)

    * น 1โกรินโธ 13:1 เปาโลเปรียบเทียบการพูดภาษาแปลกๆ เปรียบเหมือนฉาบหรือฉิ่งที่ส่ง

            เสียงดัง  (chalkos) และ (kumbalon)  เพราะไม่มีความรัก

    * เอเฟโซ 5:19 19 จงสนทนากันด้วยคำไพเราะอย่างเพลงสดุดี เพลงนมัสการ และเพลง

สรรเสริญ คือร้องเพลงและกล่าวคำสรรเสริญในใจของท่านทั้งหลายถวายองค์พระผู้เป็นเจ้า และ โกโลซาย 3:16 จงให้พระคำของพระคริสต์ดำรงอยู่ในท่านทั้งหลายบริบูรณ์ด้วยปัญญาทั้งปวง สั่งสอนและเตือนสติซึ่งกันและกันด้วยเพลงสดุดี เพลงนมัสการ และเพลงสรรเสริญ คือร้องเพลงสรรเสริญพระเจ้าด้วยใจกรุณาคุณ 

 นับตั้งแต่ John Wycliffe (C. 1328-84) จนถึงปัจจุบันไม่มีการแปลว่า จงสนทนากันด้วยคำไพเราะอย่างเพลงสดุดี เพลงนมัสการ และเพลงสรรเสริญ คือร้องเพลงและกล่าวคำสรรเสริญในใจ ด้วยการเล่นเครื่องดนตรี” 

    * ยาโกโบ 5:13 ในพวกท่าน มีผู้ใดทนทุกข์หรือก็ให้ผู้นั้นอธิษฐาน มีผู้ใดชื่นชมยินดีหรือก็ให้ผู้นั้น

ร้องเพลงสรรเสริญคำว่าร้องเพลงสรรเสริญ (psalleto)  ข้อความในยาโกโบไม่ใช่การร้องเพลงเวลานมัสการในที่ประชุม  แต่ข้อความบ่งชัดว่าไม่มีเครื่องดนตรีประกอบ  คำว่า ร้องเพลงสรรเสริญ  ภาษากรีก psallein  แปลว่า ร้องเพลง  เป็นเวลา 600 ปีไม่เคยแปลว่าร้องเพลงด้วยเครื่องดนตรี

III. ดนตรีชนิดใดที่พระเจ้ากำหนดให้ใช้ในพระคัมภีร์ใหม่ 

    THE KIND OF MUSIC AUTHORIZED IN THE NEW TESTAMENT.

     1. คำว่าดนตรีหมายถึงเครื่องดนตรีหรือเสียงดนตรี  The term music embraces

       instrument and vocal.

          Dr. Rex Turner กล่าวว่า ถ้าพระเจ้ากำหนดให้ใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการ

คริสเตียนไม่มีทางเลือกเราต้องใช้เครื่องดนตรี  และใช้เครื่องดนตรีนมัสการพระเจ้าเท่านั้น  ถ้าพระเจ้ากำหนดให้ใช้เครื่องดนตรีและใช้เสียงดนตรีด้วยปากในทำนองเดียวกันคริสเตียนไม่มีทางเลือก  ต้องใช้ปากเป็นเสียงดนตรีและใช้เครื่องดนตรีนมัสการพระเจ้า  แต่ถ้าพระเจ้ากำหนดให้ใช้ปากร้องเพลงเสียงดนตรีเท่านั้น  คริสเตียนไม่สามารถเลือกทางอื่นได้  เขาจะต้องใช้เสียงดนตรีที่ออกมาจากปากเท่านั้น  เพื่อนมัสการพระเจ้า

     2. ข้อพระคัมภีร์ใหม่ที่เกี่ยวข้องกับการนมัสการด้วยร้องเพลง  New Testament passages

relating to music in worship.   วิธีที่จะตัดสินการนมัสการด้วยการใช้ปากร้องเพลงนมัสการพระเจ้าในที่ประชุมก็คือการพิจารณาดูข้อพระคัมภีร์เหล่านี้ทุกบรรทัด  และทุกประโยค  โปรดสังเกตพระคัมภีร์ใหม่ 10 ข้อที่ใช้คำว่า ร้องเพลง” “sing” Vocal music หรือ cappella singing

          (1) มัดธาย 26:30 มาระโก 14:26 พระเยซูกับอัครสาวก ร้องเพลงสรรเสริญแล้ว เขาก็

                พากันออกไปยังภูเขามะกอกเทศ

          (2) กิจการ 16:25 ประมาณเที่ยงคืนเปาโลกับซีลาก็อธิษฐานและร้องเพลงสรรเสริญพระเจ้า

                นักโทษทั้งหลายในคุกก็ฟังอยู่

 
 
 

 

3. Another fourteenth –century New Testament was edited by Anna Paues

   (Anna C. Pause, ed; A Fourteenth century English Biblical Version) [Cambridge :  

   University Press, 1902]

4. Rex Turner, Sr. “Systematic Theology, Fundamentals of Faith, Published by

   Alabama Christian of Religion. Montgomery, Al. p.310”  

          (3) โรม 15:9 เหมือนมีคำเขียนไว้แล้วว่า เพราะเหตุดังนี้ข้าพเจ้าจึงจะสรรเสริญพระองค์

                ท่ามกลางต่างประเทศ  และกล่าวสรรเสริญพระนามของพระองค์

          (4) 1โกรินโธ 14:15 .. ถ้าข้าพเจ้าจะร้องเพลงด้วยจิตวิญญาณ จะร้องเพลงให้เป็นที่เข้าใจได้

                 ด้วย

          (5) เอเฟโซ 5:19 19 จงสนทนากันด้วยคำไพเราะอย่างเพลงสดุดี เพลงนมัสการ และเพลง

                สรรเสริญ คือร้องเพลงและกล่าวคำสรรเสริญในใจของท่านทั้งหลายถวายองค์พระผู้เป็นเจ้า

          (6) โกโลซาย 3:16 จงให้พระคำของพระคริสต์ดำรงอยู่ในท่านทั้งหลายบริบูรณ์ด้วยปัญญาทั้งปวง

สั่งสอนและเตือนสติซึ่งกันและกันด้วยเพลงสดุดี เพลงนมัสการ และเพลงสรรเสริญ คือร้องเพลงสรรเสริญพระเจ้าด้วยใจกรุณาคุณ

          (7) เฮ็บราย 2:12 และตรัสว่า เราจะประกาศพระนามของพระองค์แก่พวกพี่น้องของเรา เราจะร้องเพลงสรรเสริญพระองค์ท่ามกลางจำพวกสัปบุรุษ(ที่ประชุมคริสตจักร)

          (8) เฮ็บราย 13:15 เหตุฉะนั้นให้เราถวายคำสรรเสริญพระเจ้าเป็นเครื่องบูชาเสมอโดยพระองค์

                นั้น คือผลแห่งริมฝีปากที่กล่าวสรรเสริญพระนามของพระองค์

          (9) ยาโกโบ 5:13 ในพวกท่าน มีผู้ใดทนทุกข์หรือก็ให้ผู้นั้นอธิษฐาน มีผู้ใดชื่นชมยินดีหรือก็ให้ผู้

                นั้นร้องเพลงสรรเสริญ” “ร้องเพลง  เป็นการสั่งเฉพาะเจาะจง  สิ่งที่เราควรปฏิบัติตาม

  ก็คือ ร้องเพลง  โดยไม่เพิ่มอะไรอีก  อย่าลืมนาดาบกับอะบีฮูตายเพราะเพิ่มเติมสิ่งที่พระเจ้าไม่ได้สั่ง

                  ข้อพระคัมภีร์ 10 ข้อในพระคัมภีร์ใหม่  ในมัดธาย 26:30  ร้องเพลง  ไม่ใช่ร้อง

เพลงในที่ประชุม  และกิจการ 16:25  เปาโลกับซีลาร้องเพลงขณะอยู่ในคุก  ไม่ใช่ร้องเพลงนมัสการในที่ประชุม  แต่ประโยคที่ใช้คือร้องเพลงปากเปล่า  Vocal Music  ไม่ใช่ Instrument Music  แต่เอเฟโซ 5:19, โกโลซาย 3:16,  เฮ็บราย 2:12, 13:15  บ่งชี้ว่าเป็นการร้องเพลงนมัสการในที่ประชุมโดยไม่มีเครื่องดนตรี

    3. ดนตรีในสวรรค์  Music in Heaven.  ผู้ที่ใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการในที่ประชุมมักยกเอา

เครื่องดนตรีที่ใช้ในสวรรค์  เป็นเหตุผลในการใช้เครื่องดนตรีในโลกนี้  ข้อพระคัมภีร์ที่ยกมาสนับสนุนมาจากหนังสือ วิวรณ์ เช่น

     * วิวรณ์ 5:8-9 ครั้นทรงรับหนังสือนั้นแล้ว สัตว์ทั้งสี่กับผู้ปกครองยี่สิบสี่คนนั้นก็กราบลงเฉพาะ

พระเมษโปดก และผู้ปกครองทุกคนถือพิณและถือขันทองคำมีเครื่องหอมเต็ม คือคำอธิษฐานของสิทธชนทั้งปวง 9 และเขาทั้งหลายร้องเพลงเป็นคำเพลงใหม่ว่า "พระองค์เป็นผู้สมควรจะทรงรับหนังสือและแกะตราหนังสือนั้นออก เพราะว่าพระองค์ถูกฆ่าเสียแล้ว และโดยพระโลหิตของพระองค์ได้ทรงไถ่เราทั้งหลายออกจากทุกตระกูลและทุกภาษาและทุกชาติและทุกประเทศถวายแด่พระเจ้า

     * วิวรณ์ 14:2-3 2 และข้าพเจ้าได้ยินเสียงมาจากสวรรค์ดุจเสียงน้ำเป็นอันมากและดุจเสียงฟ้าร้อง

สนั่น และข้าพเจ้าได้ยินเสียงพวกดีดพิณกำลังบรรเลงอยู่ 3 คนเหล่านั้นร้องเพลงราวกับว่า

                                                   

เป็นเพลงบทใหม่ต่อหน้าพระที่นั่ง และต่อหน้าสัตว์ทั้งสี่นั้น และต่อหน้าพวกผู้ปกครอง และไม่มีใครสามารถเรียนเพลงบทนั้นได้ เว้นไว้คนแสนสี่หมื่นสี่พันคนนั้น ที่ทรงไถ่ไว้แล้วจากแผ่นดินโลก

     * วิวรณ์ 15:2-3 ข้าพเจ้าได้เห็นเป็นเหมือนทะเลแก้วปนกับไฟและบรรดาคนที่ได้ชัยชนะแก่สัตว์

ร้ายนั้นและแก่รูปมันและแก่เลขประจำชื่อของมัน ก็ยืนอยู่ริมทะเลแก้วนั้นถือพิณของพระเจ้า 3 และเขาทั้งหลายร้องบทเพลงของโมเซผู้ทาสของพระเจ้ากับบทเพลงของพระเมษโปดกนั้นว่า "ข้าแต่องค์พระผู้เป็นเจ้าผู้เป็นพระเจ้าที่ทรงฤทธานุภาพทุกประการ กิจการของพระองค์ทรงใหญ่โตและน่ามหัศจรรย์นัก ข้าแต่พระองค์ผู้เป็นมหากษัตริย์แห่งประเทศทั้งปวง วิธีการทั้งหลายของพระองค์ทรงเป็นอันยุติธรรมและแท้จริง

              พวกที่ยกหนังสือวิวรณ์อ้างอิงว่า  ที่สวรรค์ใช้เครื่องดนตรี  เพราะฉะนั้นเราสามารถใช้

              เครื่องดนตรีบนโลกนี้ได้

              เหตุผลดังกล่าวอ่อนมาก  เพราะอะไร?

     * เหตุผลประการแรก : เพราะหนังสือวิวรณ์เป็น concept ของฝ่ายวิญญาณในสวรรค์ ไม่

              เกี่ยวกับเรื่องเนื้อหนังฝ่ายโลกนี้   เครื่องดนตรีในสวรรค์ไม่ใช่เป็นการนมัสการในที่ประชุมบนโลกนี้  เป็นเรื่องของสวรรค์  ต้องรอไว้ใช้ที่สวรรค์

               Dr. Jack P. Lewis กล่าวว่า  เกี่ยวข้องกับดนตรีมีปรากฏในวิวรณ์บ้าง แต่ไม่มี

สักแห่งเดียวที่บรรยายให้เห็นว่าเป็นกิจกรรมที่กระทำกันในคริสตจักร  ภาพในสวรรค์ที่อยู่ใน วิวรณ์ 5:8-10  เป็นภาพของสัตว์ทั้งสี่  และภาพของผู้ปกครองทั้งยี่สิบสี่  ทุกคนถือพิณ (kithara)  และกราบลงเฉพาะพระเมษโปดก พวกเรา ร้องเพลง(aidousin) บทเพลงใหม่ (ode) ได้ประกาศว่าเมษโปดกผู้สมควรจะแกะตราหนังสือม้วนนั้นออก .......

                   วิวรณ์ 15:2-4  ผู้ที่ชนะสัตว์ร้ายมือถือพิณของพระเจ้า  เขาทั้งหลายร้องเพลงของ

โมเซและบทเพลงของพระเมษโปดก  วิวรณ์ 14:2  โยฮันได้ยินเสียงมาจากสวรรค์ดุจเสียงน้ำเป็นอันมากและดุจเสียงฟ้าร้องสนั่น และโยฮันได้ยินเสียงพวกดีดพิณกำลังบรรเลงอยู่ .....วิวรณ์เต็มไปด้วยภาพพจน์หลายสิ่งที่ไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการนมัสการในคริสตจักรเลย  ดังตัวอย่างต่อไปนี้

·     ขันทองคำมีเครื่องหอม (5:8; 8:3)

·     พระที่นั่งในสวรรค์  (4:2)

·     สัตว์ที่มีหน้าตาหลากหลาย  (4:6-8)

·     ผู้ปกครอง 24 คนนุ่งห่มขาว สวมมงกุฎทองคำ (4:4)

·     ม้วนหนังสือ  (5:1-7)

·     ม้าสีต่างๆ และผู้ขี่ม้า (6:4-8)

·     คนนุ่งห่มผ้าขาว มือถือทางตาล  (7:9)

·     ทูตสวรรค์ (8:6)

·     แท่นทองคำ (8:3)

·     หีบใส่หนังสือพระสัญญา  (11:19)

·     ขันทองคำแห่งพระพิโรธของพระเจ้า  (15:7)

          ถ้าหนังสือวิวรณ์ที่เอ่ยถึงการใช้พิณเป็นใบอนุญาตให้นำเครื่องดนตรีมาใช้การนมัสการใน

             คริสตจักร  แล้วสิ่งอื่นๆที่กล่าวไว้ในวิวรณ์ทำไมจึงไม่นำเข้ามาใช้การนมัสการใน

             คริสตจักรด้วยล่ะ  เพราะอะไร?5

    * เหตุผลประการที่สองที่ยกหนังสือวิวรณ์มาอ้างอ่อนมาก  เพราะว่าหนังสือวิวรณ์ประกอบไป

           ด้วยสัญลักษณ์  The Book of Revelation is a book of symbolic.   ไม่ใช่มีความหมายตามตัวอักษร เป็นภาพพจน์ เป็นรหัส เป็นนิมิต จะเข้าใจตามตัวอักษรโดดๆไม่ได้  เช่น   วิวรณ์ 1:12-16 ข้าพเจ้าจึงเหลียวมาดูพระสระเสียงที่ตรัสแก่ข้าพเจ้านั้น 13 ครั้นแล้วข้าพเจ้าได้เห็นคันประทีปทองคำเจ็ดดวง และในท่ามกลางคันประทีปทั้งเจ็ดดวงนั้นมีผู้หนึ่งเหมือนบุตรมนุษย์ทรงฉลองพระองค์กรอมพระบาท และทรงคาดผ้ารัดประคดทองคำที่พระอุระ 14 พระเกศาของพระองค์ขาวเหมือนขนแกะ และขาวดุจหิมะและพระเนตรพระองค์ดุจแสงเพลิง 15 พระบาทพระองค์ดุจทองเหลืองเกลี้ยงเหมือนกับที่หลอมให้บริสุทธิ์แล้ว พระสุรเสียงของพระองค์ดุจเสียงน้ำลั่นมากมาย 16 พระหัตถ์เบื้องขวาของพระองค์ทรงถือดวงดาวเจ็ดดวง และมีพระแสงสองคมออกมาจากพระโอษฐ์ และพระพักตร์เหมือนดวงอาทิตย์เมื่อส่องแสงกล้า  นี่เป็นภาพสัญลักษณ์เล็งถึงพระเยซูไม่เป็นไปตามอักษร

วิวรณ์ 7:3-4 ว่า "อย่าทำอันตรายแก่แผ่นดินหรือทะเลหรือต้นไม้กว่าเราจะได้ประทับตราไว้ที่หน้าผากผู้ทาสทั้งหลายของพระเจ้า" 4 ฝ่ายข้าพเจ้าได้ยินว่าจำนวนคนที่รับตราประทานนั้น คือทุกตระกูลในพวกยิศราเอล ได้แสนสี่หมื่นสี่พันคนและ วิวรณ์ 14:1 ข้าพเจ้าได้แลดูเห็นพระเมษโปดกนั้นทรงยืนอยู่ที่ภูเขาซีโอน และผู้ที่อยู่กับพระองค์มีจำนวนแสนสี่หมื่นสี่พันคนที่มีพระนามของพระองค์และพระนามพระบิดาของพระองค์เขียนไว้ที่หน้าผากของเขา  มีตัวเลขสัญลักษณ์พวกพยานพระยะโฮวาแปลเป็นตามตัวอักษร 144000 คนจะไปสวรรค์  เพราะฉะนั้นเครื่องดนตรีชนิดต่างๆ เช่น พิณ แตร เป็นสัญลักษณ์ ไม่ใช่เกี่ยวกับการนมัสการด้วยเครื่องดนตรีเหล่านี้ในคริสตจักรบนโลกนี้

สรุป : 1. พระเยซูตรัสว่านมัสการต้องถูกต้อง The true worshippers.  พระเยซูตรัสว่า  แต่วัน

นั้นก็ถึงเดี๋ยวนี้แล้วคือคนทั้งหลายที่ได้นมัสการอย่างถูกต้อง จะนมัสการพระบิดาโดยจิตวิญญาณและโดยความจริง ....   หัวใจที่สำคัญในการนมัสการคือ (1) นมัสการถูกต้อง แสดงว่ามีการนมัสการที่ไม่ถูกต้อง  ที่พระเจ้าไม่ยอมรับ อย่างเช่นคายิน นาดาบกับอะบีฮู

 

 

5. Jack P. Lewis.  The Question of Instrumental music in worship, “Truth for  

          Today, Benton, Searcy .AR 72143 USA, p. 13”

         (2) นมัสการถูกต้อง  ต้องโดยจิตวิญญาณ และโดยความจริง คือด้วยดวงใจ  และความจริง

จากพระคำของพระเจ้า  อย่าลืม มัดธาย 15:8-9 คนเช่นนี้นับถือเราด้วยริมฝีปากแต่ใจของเขาห่างไกลจากเรา 9 เขาปฏิบัติเราโดยหาประโยชน์มิได้ด้วยเอาคำของมนุษย์สอนว่าเป็นพระบัญญัติ"”

     2. ทำไมคริสตจักรของพระคริสต์  ไม่ใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการพระเจ้า?    Why Church of

Christ do not use instrumental music in worship?

(1) ไม่มีคำสั่งจากพระคัมภีร์ใหม่โดยตรงให้ใช้  No specific command to use instrument

     from the N.T.

(2) ไม่มีตัวอย่างการใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการในพระคัมภีร์ใหม่  No N.T. example

     using instrument in the Church worship.

(3) ไม่มีประวิติศาสตร์ของคริสตจักรยุคแรกในการใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการ  No

     historical support of using instrument in the Church worship.

(4) การนมัสการคริสตจักรยุคแรกตามแบบการนมัสการของพวกยิวในธรรมศาลาซึ่งไม่ใช้

      เครื่องดนตรี  Early Church worship patterned after Jewish synagogue

     worship.

          (5) มีการคัดค้านการใช้เครื่องดนตรี  จากบุคคลในยุคปฏิรูปปรากฏในประวัติศาสตร์  Great

            controversies in using instrument in worship in the history of restoration.

(6) Pope Vitaline  เป็นผู้นำออร์แกนเข้ามาใช้นมัสการครั้งแรกเมื่อ ค.ศ. 660




บทความ โดยสุบิน ปั้นบุญ

การนมัสการที่พระเจ้ายอมรับ กับการนมัสการที่นอกรีต
สิ่งที่คุณเป็นคือสิ่งที่คุณทำ
หลักปฏิบัติสำหรับผู้ที่มีความทุกข์
คนพิการสองคน
จะสื่อความให้ไพเราะเสนาะหูอย่างไร?
ทำอย่างไรเพื่อให้การนมัสการในที่ประชุมมีประสิทธิภาพ?
ช่วยกันสร้างบรรยากาศที่ดีในการนมัสการ
แม่รู้ผู้เดียว
บ้านที่หวานชื่น
เหตุผลดีที่จะไปโบสถ์ และเป็นคริสเตียนที่ดีจนแก่เฒ่า
ยกเว้นเฮนรี !
สิ่งที่พ่อควรใส่ใจ
อยากจะเป็นในสิ่งที่เป็นไปไม่ได้
อาณาจักรโรมล่มสลาย
งานฟื้นฟูอยู่ที่ไหน?
บริจาคสำหรับซาตาน
การฝึกสอนเด็ก
การอุทิศตน
โอพระเจ้า โปรดเห็นใจเถอะ!
ภาพสะท้อนของคนอหังการ
การถ่อมสุภาพ
การยกโทษ
การเจริญเติบโตขึ้น
ความรักมีอานุภาพ
เอลวิส เพรสลีย์ กลายเป็นรูปเคารพ
พระเจ้ายิ่งใหญ่
ภรรยาควรปฏิบัติตัวต่อสามีอย่างไร?
สมมุติว่าพระเยซูไม่ได้เกิดมาอะไรจะเกิดขึ้น?
ปฏิกิริยาของผู้ไม่เชื่อพระเจ้า
พระเจ้าเป็นหนี้บุญคุณเราหรือเปล่า?
คำเทศนาที่สมดุล
ลัทธินอกรีต
เชื่อกับไม่เชื่อ
ผู้ไม่เชื่อพระเจ้าขัดแย้งกับศาสนาคริสต์
ทำกับคนในครอบครัวของท่านก่อน
ทำไมเราควรไปร่วมประชุมเพื่อนมัสการพระเจ้า?
มีนัดกับพระเจ้าแล้ว
ชีวิตที่แตกต่าง
ทำการดีประจำวัน
จงฝันใหญ่, แต่จงโฟกัสอยู่ที่รายละเอียดจุดเล็กๆ
หลักการในการถวายทรัพย์ตามแบบพระคัมภีร์
คนโบราณเตือนคนสมัยใหม่
คำเทศนาที่ทรงพลัง
นักเทศน์ชนิดต่างๆ
การเปลี่ยนเปลี่ยนแปลงชนิดต่างๆ
ใครที่คิดว่าเป็นผู้อยู่ในฝ่ายวิญญาณจิตต์
ความสามรถในการวินิจฉัยมีคุณค่ามหาศาล
รอยเท้าเป็นหลักฐาน
ความเมตตาปราณีทำให้โลกน่าอยู่น่าอาศัย
พ่อแม่เป็นคริสเตียนแต่ไม่ไปโบสถ์
พระคัมภีร์แห่งชีวิต article
บัญญัติ 10 ประการเพื่อปรับปรุงคริสตจักรให้ดีขึ้น article
พระเยซูเป็นตัวอย่าง article
เหตุผลดีที่จะไปโบสถ์ และเป็นคริสเตียนที่ดีจนแก่เฒ่า
คำถามเรื่องการใช้เครื่องดนตรีในเวลานมัสการ # 6
คำถามเรื่องการใช้เครื่องดนตรีในเวลานมัสการ # 5
คำถามเรื่องการใช้เครื่องดนตรีในเวลานมัสการ # 4
คำถามเรื่องการใช้เครื่องดนตรีในเวลานมัสการ # 3
ประวัติโดยย่อของคริสตจักร มิตรภาพ
การนมัสการคืออะไร?
ทำไมคริสตจักรของพระคริสต์ไม่ใช้เครื่องดนตรีเวลานมัสการพระเจ้า



Copyright © 2011 All Rights Reserved.

คริสตจักรของพระคริสต์ มิตรภาพ
ที่อยู่ :  เลขที่ 838 ซ.ดาราฉาย อ่อนนุช 46 เขต :  สวนหลวง แขวง : สวนหลวง
จังหวัด : กรุงเทพฯ      รหัสไปรษณีย์ :10250
เบอร์โทร :  02-321-1099